Metalowe pokrycia dachowe są lekkie i wytrzymałe, ale jednocześnie podatne na korozję. Rdza na dachu domu nie musi jednak oznaczać, że czeka Cię poważny remont. Wystarczy w odpowiedni sposób usunąć rdzę i pomalować pokrycie dobrymi preparatami. Jaka farba na zardzewiały dach będzie najlepsza? Sprawdź!
Rdza na dachu domu – jak ją usunąć?
Czyszczenie metalu z rdzy i usunięcie starej farby to pierwszy krok, jaki musisz wykonać, zanim pomalujesz zardzewiały dach. Starą warstwę farby, a razem z nią rdzę i zabrudzenia, usuniesz, wykorzystując ręczne techniki, takie jak skrobanie, szlifowanie i szczotkowanie. Dzięki temu pokrywa dachowa będzie gładka i bez trudu nałożysz nowe warstwy farby. Do usuwania ognisk rdzy z dachu świetnie sprawdza się szczotka nylonowa.
Pamiętaj też, by usunąć wszystkie zabrudzenia, które zostaną po usuwaniu farby i rdzy. Aby mieć pewność, że dach jest perfekcyjnie czysty, przemyj wodą miejsca, w których stara farba przywarła najmocniej i ogniska rdzy, których nie dało się usunąć szczotką nylonową, a potem użyj papieru ściernego.
Ważne!
Do czyszczenia dachu nie używaj ostrych narzędzi, takich jak druciane szczotki czy szpachelki. Możesz w ten sposób uszkodzić cynk, a tym samym warstwę ochronną dachu.
Odpylanie i mycie dachu przed malowaniem
Oprócz pozbycia się starej farby i rdzy z dachu domu bardzo ważne jest także odpylanie i odtłuszczanie powierzchni, które pozwoli usunąć m.in. pozostałości detergentów, zanieczyszczenia jonowe, sole oraz inne naloty. Dzięki tym zabiegom malowanie dachu będzie przebiegało efektywnie, a dach będzie mniej narażony na pojawienie się rdzy w przyszłości.
Aby dobrze odtłuścić dach, musisz wyposażyć się w odpowiedni preparat. Wybierając dany produkt, sprawdź, czy jest on przeznaczony do odtłuszczania powierzchni metalowych przed malowaniem. Produktem, który skutecznie usuwa zabrudzenia, a do tego wzmacnia przyczepność farby i zapobiega łuszczeniu się powłoki, jest Preparat Do Odtłuszczania RAFIL. Możesz go wykorzystać do czyszczenia dachów i rynien, a także do mycia elementów gumowych, tworzyw sztucznych i już zagruntowanych detali.
Po odtłuszczaniu dachu umyj jego powierzchnię wodą przy pomocy myjki ciśnieniowej lub mokrej gąbki, a potem pozwól mu wyschnąć.
Jak przygotować się do malowania dachu?
Dach maluj wtedy, gdy warunki pogodowe są odpowiednie, czyli gdy:
temperatura powietrza jest wyższa niż 10°C, ale równa bądź niższa niż 25°C,
nie pada ani nie zanosi się na deszcz – przed malowaniem koniecznie sprawdź pogodę na najbliższe dni,
dach jest suchy.
Koniecznie zadbaj o swoje bezpieczeństwo! Wyposaż się w linę asekuracyjną, specjalne szelki i kask, a jeśli to możliwe, także w odzież ochronną.
Do malowania dachu możesz wykorzystać wałek malarski z rączką lub profesjonalne urządzenie natryskowe.
Malowanie dachu – czym pomalować zardzewiały wcześniej dach?
Gdy rdzy na dachu domu (ani farby i zabrudzeń) już nie ma, możesz przejść do malowania pokrywy. Zacznij od podkładu pod farbę. Jeśli chcesz zapobiec pojawianiu się w przyszłości korozji, postaw na preparat, który odpowiednio zabezpieczy pokrywę przed rdzą, np. na Podkład Antykorozyjny RAFIL. Produkt ten jest odpowiedni do malowania powierzchni stalowych, aluminiowych i ocynkowanych, a przy tym zapewnia ochroną przed korozją i zwiększa przyczepność farby nawierzchniowej.
W zależności od warunków atmosferycznych i tego, jakiej farby użyjesz do malowania dachu, pozwól podkładowi schnąć od 3 do 6 godzin. W przypadku podkładu RAFIL wystarczy położyć jedną warstwę produktu.
Kolejnym krokiem jest nakładanie farby. Na zardzewiały wcześniej dach warto położyć taką emalię, która będzie zabezpieczać przed ponownym pojawieniem się korozji. Korzystaj z farb przeznaczonych do malowania powierzchni metalowych na zewnątrz – dachów, rynien, parapetów czy ogrodzeń.
Dobra farba na zardzewiały dach będzie chroniła powłokę przed zmiennymi warunkami atmosferycznymi i promieniowaniem UV, a do tego będzie szybkoschnąca i odporna na uszkodzenia mechaniczne. Musi też być odpowiednio napigmentowana, by nadać pokrywie dachowej głęboki kolor.
Jaka farba na zardzewiały dach będzie odpowiednia?
Możesz postawić na farbę na dach marki RAFIL Radach, która charakteryzuje się krótkim czasem schnięcia (w dotyku jest sucha już po godzinie), bardzo dobrą przyczepnością do podłoża, dużą wytrzymałością, elastycznością i odpornością na słońce, wiatr, mróz, wilgoć i zanieczyszczenia powietrza.
{{recomended-product}}
Najczęściej, by uzyskać optymalne efekty, należy pomalować dach więcej niż raz. Następnym etapem malowania dachu jest więc nałożenie kolejnej warstwy emalii. Zanim jednak to zrobisz, odczekaj minimum 6 godzin. Zapoznaj się z zaleceniami producenta na opakowaniu farby i nigdy nie skracaj przerw między nakładaniem kolejnych powłok. W przypadkufarby RAFIL Radach zaleca się położenie dwóch lub trzech warstw.
Podsumowując, przy malowaniu niezwykle ważny jest dobór odpowiedniej farby, dobre warunki atmosferyczne i przygotowanie powierzchni. Czyszczenie i mycie dachu przed malowaniem to bardzo ważne etapy, których nie można pominąć – położenie farby do dachu na rdzę, stare powłoki innych preparatów czy inne zabrudzenia może skutkować tym, że malowanie będzie trudne, a farba będzie się rozwarstwiać, odpadać i po prostu wyglądać nieestetycznie.
Kupowanie farb staje się coraz bardziej świadome – klienci częściej zwracają uwagę już nie tylko na ich kolor, ale również na właściwości, np. odporność na ścieranie czy blaknięcie. Kolejnym punktem, który warto sprawdzić, kupując farby, jest zawartość LZO w produkcie. Dowiedz się, jak to zrobić!
LZO – co to jest?
Definicja LZO wymaga najpierw rozwinięcia skrótu. Lotne związki organiczne to substancje, które łatwo przechodzą w stan pary i gazu, ich temperatura wrzenia oscyluje w granicach 50-250°C, a ich rozpuszczalność w wodzie jest niska. Jak już zostało wcześniej wspomniane, LZO występują w farbach, a najwięcej można ich znaleźć w preparatach na bazie rozpuszczalników.
Ważne!
Lotne związki organiczne znajdują się nie tylko w farbach, choć to właśnie z nimi są najczęściej kojarzone. Spotkać można je także w takich produktach, jak m.in. tusze do drukarek, środki w aerozolu na owady, odświeżacze powietrza, kleje, tynki czy preparaty czyszczące stosowane w mieszkaniach.
Lotne związki organiczne stanowią jednak także efekt uboczny wielu procesów przemysłowych – emisja LZO na szeroką skalę prowadzi do zanieczyszczenia środowiska, co doprowadziło do konieczności uregulowania zawartości w produktach LZO ustawą, by zminimalizować ich szkodliwy wpływ na naturę.
Farby z LZO a bezpieczeństwo
Bezpośrednie narażenie na długotrwały kontakt z lotnymi związkami organicznymi ma szkodliwy wpływ dla zdrowia. Dlatego też normy LZO w farbach zostały przedstawione bardzo skrupulatnie, szczególnie jeśli chodzi o preparaty do ścian używane wewnątrz budynków. Z jakimi dolegliwościami może się spotkać osoba narażona na wdychanie LZO z farb do ścian? Mogą to być:
katar,
podrażnienie oczu,
wysypki i inne uczulenia skórne,
obrzęk krtani,
ból głowy,
nudności,
nasilenie objawów astmy.
Oczywiście te objawy mogą występować, jeśli nie zostały zachowane zasady doboru farb do wnętrz. W pomieszczeniach należy bowiem unikać preparatów rozpuszczalnikowych, a zastąpić je wodorozcieńczalnymi. Warto też sprawdzać zawartość LZO w farbach i porównać ją z zapisami w ustawie, by mieć pewność, że kupione preparaty nie będą szkodzić domownikom.
Jeszcze większą uwagę należy poświęcić doborowi farb, jeśli wśród członków rodziny są astmatycy i alergicy. Dla nich najlepszym rozwiązaniem jest sięganie po ekologiczne preparaty, w których została przeprowadzona redukcja LZO – ilość lotnych związków organicznych jest w nich o wiele mniejsza, niż wskazują na to normy.
Redukcja LZO jest również istotna w przypadku farb stosowanych na zewnątrz, zwłaszcza przy malowaniu dużych powierzchni, kiedy malarz przez długi okres czasu jest narażony na wdychanie szkodliwych oparów.
LZO w farbach – normy
Przede wszystkim należy zaznaczyć, że ustawowa zawartość LZO w farbach znacząco różni się w przypadku preparatów wodnych i rozpuszczalnikowych, a także do użytku zewnętrznego i wewnętrznego. Wybierając matową farbę do malowania ścian i sufitów w mieszkaniu należy szukać preparatów, w których zawartość LZO w produkcie nie przekracza 30 g/l. Oczywiście na rynku bez trudu znajdziesz takie, w których wartość ta jest o wiele niższa.
Z kolei szukając farb specjalistycznych, możesz natknąć się na zdecydowanie wyższą zawartość LZO – np. dopuszczalna ilość tych substancji w farbach na dach RAFIL Radach Farba Na Dach to 500 g/l. Różnica wynika przede wszystkim z tego, że z warstwą preparatu do malowania dachów nie będziesz mieć styczności, a tym bardziej z pochodzącymi z niej lotnymi związkami organicznymi. Poza tym farby stosowane na zewnątrz muszą cechować się wysoką odpornością na zmienne warunki atmosferyczne, zarysowania i uderzenia.
Pamiętaj, by wybierając preparaty wykończeniowe, zawsze sięgać po te o najniższym bilansie LZO – dzięki temu zadbasz o zdrowie i otaczające Cię środowisko.
Tradycyjnie dachy kryje się materiałami w ciemnych kolorach. Najprawdopodobniej wynika to z tradycji, która nawiązuje do czerwonej dachówki wiejskich chat lub prawie czarnych, masywnych dachów dworów. Czy jednak oprócz nawiązania do tradycji, ciemny kolor dachu ma uzasadnienie praktyczne?
Wybieram kolor dachu. Czym się kierować?
Odcienie czerwieni, ciemnego brązu lub czerni to najczęstsze kolory, jakimi pokryte są dachy w naszym otoczeniu. Jednak coraz silniejszym trendem stają się dachy jasne – szczególnie w odcieniach szarości. To bardzo uniwersalny kolor i dobrze współgra z większością elewacji. Poza tym świetnie współgra z otoczeniem.
Zanim podejmiesz decyzję, czy jasny dach to dobre rozwiązanie dla twojego domu, zapoznaj się z planem zagospodarowania przestrzennego twojej okolicy. Zdarza się (rzadko, lecz warto wziąć to pod uwagę), że taki dokument określa dopuszczalne kolory pokryć dachowych.
Do jakich elewacji jasny kolor dachu?
Jeśli zastanawiasz się, czy jasny dach będzie pasował do koloru elewacji, jaki zaplanowałeś, zdecyduj się na neutralne kolory. W takiej sytuacji sprawdzą się właśnie odcienie szarości. Wybierając taką paletę, będziesz miał pewność, że kolor elewacji w połączeniu z barwą dachu nie będzie nieprzyjemny dla oka.
Kiedy staniesz przed wyzwaniem budowy domu, najpierw będziesz wykonywać pokrycie dachowe, a dopiero na samym końcu dobierzesz kolor elewacji. To komfortowa sytuacja, ponieważ możesz zaszaleć z kolorem dachu, do którego na końcu dopasujesz idealnie kolor elewacji.
Pamiętaj jednak, że jeśli wybierzesz dach w intensywnych, nasyconych barwach, znacznie zawęzisz sobie wybór koloru elewacji. Dlatego lepiej postaw na stonowane barwy, takie jak szarości, beże czy popiele. Takie kolory są „bezpieczne”, dobierzesz do nich bez problemu elewację w odpowiednim kolorze.
Jeśli zdecydujesz się na jasny, szary dach, z pewnością dobrze skomponują się z nim ściany w jasnych kolorach: białe, kremowe, jasnozielone lub szare. Przy wyborze tej ostatniej barwy, pamiętaj, by była to ta sama temperatura koloru, ale nieco jaśniejszy ton niż ten użyty na dachu. W przeciwnym razie możesz uzyskać efekt „zlewania się” kolorów.
Do jasnoszarego dachu szczególnie pasują wszelkie elementy drewniane: podbitka dachowa z jasnego drewna, fragmenty ścian pokryte tym materiałem lub wyeksponowane na zewnątrz jętki dachowe.
Czy kolor dachu wpływa na temperaturę na poddaszu?
Teoretycznie jasny kolor dachu nie wpływa na temperaturę wewnątrz domu. Jeśli izolacja termiczna jest wykonana poprawnie, to barwa pokrycia dachowego nie powinna mieć żadnego wpływu na stopień nagrzewania się poddasza.
W praktyce, jeśli dach wykonany jest z blachy lub z gontu bitumicznego, jego ciemny kolor będzie powodował wyższą temperaturę wewnątrz. Jasny kolor odbija promienie słoneczne, ciemny pochłania je, powodując nagrzewanie poddasza. To kolejny argument za wyborem pokrycia w jasnych odcieniach.
Uniknięcie upału wewnątrz pomieszczeń może być szczególnie trudne, jeśli masz okna dachowe. Ważne, aby w upalne dni ograniczyć ich otwieranie i wyposażyć je w rolety odbijające światło.
Jak zmienić kolor dachu?
Powyższe porady będą przydatne dla osób, które planują budowę domu i rozważają jaki kolor dachu wybrać. Jednak co wtedy, jeśli twój obecny kolor ci nie odpowiada i chcesz go zmienić? Czy jest to możliwe bez wymiany całego pokrycia?
{{recomended-product}}
Barwę dachu możesz oczywiście zmienić. Możesz zdecydować się na pomalowanie go farbą przeznaczoną specjalnie do stosowania na pokrycia dachowe. W tym celu użyj produktów przeznaczonych do malowania powierzchni stalowych, jak np. farba na dach RAFIL Radach, które charakteryzują się bardzo wysoką odpornością. To bardzo ważne, ponieważ powierzchnie te będą narażone na działanie ekstremalnych warunków, takich jak:
intensywne działanie promieni UV
zmienne temperatury (od -40 do nawet +60)
działanie kwaśnych deszczów
wysoką wilgotność
zanieczyszczenia powietrza
Jeśli planujesz malowanie dachu, możesz wybierać wśród wielu kolorów farb. Oprócz zakupu produktu kolorowego będziesz musiał zaopatrzyć się także w rozcieńczalnik przeznaczony do środków poliwinylowych oraz środek do gruntowania. Nie zapomnij o solidnym wymyciu powierzchni, którą zamierzasz poddać malowaniu. W tym celu użyj specjalistycznych preparatów do mycia dachów. Dobrze sprawdzi się do tego preparat do odtłuszczania powierzchni Emulsol RN–1, który nadaje się do mycia i odtłuszczania powierzchni metalowych, albo preparat do czyszczenia dachu firmy Śnieżka. To preparat, który przeznaczony jest do czyszczenia oraz przygotowania do malowania zewnętrznych powierzchni dachowych żeliwnych, ocynkowanych czy wykonanych ze stali.
Zmiana koloru dachu to spore przedsięwzięcie, dlatego kiedy staniesz przed wyborem koloru pokrycia dachowego, postaw na praktykę. Wybierz kolor uniwersalny, który zostanie z tobą na lata. Jeśli jednak jesteś zdeterminowany, aby zmienić barwę pokrycia dachowego, na rynku znajdziesz sporo produktów, dzięki którym zrobisz to w sposób skuteczny i estetyczny. Zadbaj tylko o to, żeby były to produkty dobrej jakości.
Myślisz o zmianie koloru dachu? Jedną z ważniejszych decyzji, jakie trzeba podjąć przed malowaniem, jest wybór farby. To od niej w dużym stopniu zależeć będzie nie tylko wygląd dachu, ale też jego odporność np. na rdzę, czynniki atmosferyczne czy uszkodzenia mechaniczne. Sprawdź, jaka farba na dach jest najlepsza i na co zwracać uwagę podczas wyboru emalii.
Najlepsza farba na dach po raz 1. Elastyczność i przyczepność do podłoża
Elastyczność jest jedną z najważniejszych cech emalii do dachów, w szczególności tych z blachy. Materiały, które zwykle wykorzystuje się do produkcji np. dachówek, „pracują” – kurczą się i rozszerzają pod wpływem temperatury. Jeśli farba nie będzie miała właściwości termoplastycznych, nie będzie dostosowywała się do zmian kształtów blachy i zacznie pękać. Pęknięcia z kolei otworzą drzwi wilgoci, która spowoduje korozję i przyczyni się do niszczenia pokrywy dachowej.
Jaką farbę na dach wybrać? Postaw np. na farbę RAFIL Radach, która charakteryzuje się dużą elastycznością i tworzy na malowanej powierzchni szybkoschnące, wytrzymałe powłoki.
Najlepsza farba na dach po raz 2. Odporność na uszkodzenia i warunki atmosferyczne
Dach przez cały rok jest narażony na działanie promieni słonecznych, deszczu, śniegu, wiatru, wysokich i niskich temperatur, a także na nagłe zmiany pogody. W dodatku jest to zwykle największa zewnętrzna płaszczyzna domu i bezpośrednio wystawiona na działanie szkodliwych czynników zewnętrznych. W związku z tym farba na dach powinna pełnić nie tylko funkcję dekoracyjną, ale też (a może przede wszystkim) ochronną. Przyjrzyjmy się najważniejszym właściwościom w tej kategorii.
Ochrona przed promieniowaniem UV
Jeśli wybierzesz nieodpowiednią farbę na dach, promienie słońca będą mieć negatywny wpływ zarówno na jej właściwości techniczne, jak i walory estetyczne. Najlepsze farby na dach pod wpływem słońca nie ulegają przebarwieniom i kredowaniu, nie pękają i nie kruszą się, a co za tym idzie – chronią dach przed pojawieniem się rdzy i zapewniają właściwe odprowadzanie wody, śniegu i brudu. Wybierając farbę na dach, zwróć więc uwagę na to, by była odporna na działanie promieni UV.
Odporność na zmienne temperatury
Ta właściwość łączy się w pewnym stopniu z elastycznością farby. Jeśli emalia nie będzie pracować razem z powłoką dachową, zacznie się kruszyć i pękać. Zanim więc kupisz farbę, sprawdź, jakim warunkom atmosferycznym może sprostać. Jej właściwości nie powinny się pogarszać ani w niskich, ani w wysokich temperaturach, a nawet wtedy, gdy pogoda z dnia na dzień zmienia się diametralnie. Podwyższoną odporność na zmienne warunki atmosferyczne i promieniowanie UV ma np. farba RAFIL Eko Radach, która długotrwale zabezpiecza malowane powierzchnie.
Ochrona przed uszkodzeniami mechanicznymi i chemicznymi
Dobra farba na dach powinna nie tylko zachowywać swoje właściwości w skrajnych temperaturach, ale też być odporna na czynniki chemiczne oraz uszkodzenia mechaniczne. Co może powodować takie uszkodzenia? Na przykład grad, zanieczyszczenia, spadające gałęzie, a nawet smog czy tzw. kwaśne deszcze. Farba powinna więc zapewniać wysoką ochronę powłoce dachowej.
Najlepsza farba na dach po raz 3. Uniwersalność
Bardzo dużym atutem najlepszych farb na dach jest ich uniwersalność. Dzięki temu, że emalie mogą być aplikowane na różne powierzchnie, do koloru dachu dopasujesz np. kolor parapetów, rynien czy ogrodzenia. A ponieważ powłoki dachowe są wykonywane z różnych materiałów, jeśli postawisz na farbę o szerokim zastosowaniu, będziesz mieć pewność, że sprawdzi się niezależnie od tego, czy powierzchnia dachu jest stalowa, ocynkowana, czy aluminiowa.
Farby, które są przeznaczone do wymienionych powierzchni, to wspomniane wcześniej RAFIL Radach. Obie emalie łączą w sobie funkcje gruntu i farby, w związku z czym pokrywanie dachu farbą gruntującą nie jest konieczne. Jeśli jednak chcesz mieć pewność trwałej ochrony antykorozyjnej, przed nałożeniem farby Radach pomaluj dach podkładem antykorozyjnym RAFIL.
Farba na dach – jak wybrać? Dodatkowe wskazówki
Dobre farby na dach, oprócz wymienionych wcześniej parametrów, mają też szereg innych zalet. Oto, na co jeszcze możesz zwrócić uwagę:
Mnogość kolorów – dzięki dużej dostępności odcieni farb bez trudu dopasujesz kolor dachu np. do koloru elewacji.
Krycie – sprawdź, ile warstw farby trzeba nałożyć, aby w pełni pokryć kolorem powierzchnię dachu. Upewnij się też koniecznie, jaki odstęp czasowy należy zachować przed nakładaniem kolejnych warstw.
Szybkość schnięcia – niektóre farby, np. RADACH, są suche w dotyku już po około 60 minutach.
Niezależnie od tego, na jaką farbę postawisz, pamiętaj o tym, aby przed jej aplikacją przeczytać wskazówki dołączone do opakowania i postępować zgodnie z zasadami. Poza tym przed malowaniem należy dobrze przygotować powierzchnię – oczyścić ją i usunąć ogniska rdzy oraz odtłuścić. Dzięki temu farba w pełni zachowa swoje właściwości.
Aby zapewnić właściwą, długotrwałą ochronę konstrukcji przed korozją należy zastosować optymalnie dobrany zestaw malarski o odpowiedniej dla danego przeznaczenia grubości. Optymalna powłoka malarska powinna być doskonale szczelna, przyczepna do podłoża i wypełniona pigmentem.
Dobór zestawu malarskiego powinien wynikać z wiarygodnych i sprawdzonych przesłanek wysnutych na podstawie badań laboratoryjnych i z przeprowadzonej analizy techniczno-ekonomicznej uwzględniającej wiele czynników, z których najważniejszymi będą:
agresywność korozyjna środowiska eksploatacji powłoki malarskiej
kształt konstrukcji oraz rodzaj i stan powierzchni do zabezpieczenia przeciwkorozyjnego
wymagany okres trwałości powłoki malarskiej
właściwości powłok (odporność chemiczna, termiczna, mechaniczna)
możliwość i sposób oczyszczenia powierzchni
właściwości aplikacyjne farb (grubość powłoki, czas schnięcia, warunki nakładania itp.)
czas do przeprowadzenia prac uwzględniający warunki atmosferyczne (temperatura, wilgotność powietrza) oraz konieczność sezonowania powłoki przed eksploatacją
trwałość powłoki malarskiej w odniesieniu do poniesionych kosztów i przewidywanego okresu eksploatacji
wymagania ochrony środowiska oraz zabezpieczenia przeciwpożarowego
aspekty ekonomiczne
Przygotowanie podłoża do malowania – informacje ogólne
Bardzo istotnym czynnikiem wpływającym na takie parametry jak: jakość, trwałość i skuteczność ochronnego działania powłok lakierowych jest przygotowanie podłoża do malowania. Efekt oczyszczenia podłoża zależy od doboru właściwej metody czyszczenia, która powinna uwzględniać zarówno charakter zanieczyszczeń, jak i wymagania wyrobu lakierowego co do sposobu przygotowania powierzchni do malowania.
Zanieczyszczeniem nazywa się każdą substancję, której pozostawienie na powierzchni do malowania utrudnia proces malowania, pogarsza jakość i trwałość powłoki malarskiej.
Zanieczyszczenia pozostające na powierzchni do malowania w postaci: rdzy, zendry, pyłów, starych i złuszczonych powłok malarskich, zatłuszczeń, zaklejeń, wilgoci itp. w bardzo negatywny sposób wpływają na powłokę malarską.
Rodzaje zanieczyszczeń
Zendra, zgorzelina – produkty termicznej obróbki stali, składające się z tlenków żelaza ściśle przylegających do podłoża. Mogą powodować odspajanie płatów zendry i powłoki malarskiej oraz tworzenie ogniw korozyjnych.
Rdza – produkt korozji stali, tworzący warstwy o zmiennych grubościach i postaciach, słabo przyczepne do podłoża.
Zatłuszczenia – pochodzące z eksploatacji konstrukcji w środowiskach tłuszczów, smarów, olejów itp. Powodują brak przyczepności powłoki malarskiej.
Pyły – pochodzące z atmosfery, przemysłu i prac oczyszczania. Sprzyjają utrzymywaniu wilgoci na powierzchni.
Wilgoć – powstaje w wyniku opadów lub kondensacji, może prowadzić do korozji podpowłokowej.
Powierzchnie zatłuszczone, pokryte pyłami przemysłowymi, osadami solnymi itp. powinno się umyć wodą pod wysokim ciśnieniem (aparat typu Karcher), a następnie przystąpić do właściwego oczyszczania.
Powierzchnie, gdzie możliwe jest występowanie zanieczyszczeń jonowych, powinno się po właściwym oczyszczeniu umyć czystą wodą z dodatkiem odpowiedniego inhibitora korozji.
Metody oczyszczania mechanicznego
Do mechanicznych metod oczyszczania powierzchni można zaliczyć:
skrobanie
młotkowanie
szczotkowanie
szlifowanie
oczyszczanie płomieniowe
obróbkę strumieniowo–ścierną
Główne metody mechanicznego oczyszczania powierzchni to:
metody ręczne oczyszczania powierzchni – dające stopień oczyszczenia powierzchni St 3 – są zalecane dla środowisk atmosferycznych o małym stopniu zanieczyszczenia powietrza
metody strumieniowo–ścierne – zalecane dla środowisk atmosferycznych o wyższej agresywności, szczególnie w środowiskach agresywnych korozyjnie, chemicznych
Oczyszczanie ręczno-mechaniczne
Oczyszczanie ręczno–mechaniczne – wykonywane poprzez: szczotkowanie, młotkowanie, szlifowanie przy użyciu narzędzi ręcznych, jak i mechanicznych. Należy je ograniczać do tych przypadków, gdzie obróbka strumieniowo–ścierna jest niemożliwa.
Tymi sposobami można zgrubnie usunąć np. rdzę, zgorzelinę czy starą powłokę. Po takim oczyszczaniu otrzymuje się powierzchnie gładkie, dające mniejszą przyczepność powłoki w stosunku do powierzchni chropowatych.
Obróbka strumieniowo–ścierna
Obróbka strumieniowo–ścierna polega na działaniu strumienia ścierniwa wyrzucanego w kierunku oczyszczanej powierzchni za pomocą sprężonego powietrza, wody lub siły odśrodkowej. Metoda ta daje najbardziej optymalne przygotowanie powierzchni do malowania.
Rodzaje obróbki:
otwarty lub zamknięty obieg ścierniwa
na sucho / na mokro (w osłonie wodnej)
średniociśnieniowe (0,3–0,5 MPa)
wysokociśnieniowe (1,0–1,2 MPa)
hydrodynamiczne (10–200 MPa)
odśrodkowe (koła wirnikowe)
Na efekt oczyszczania wpływa:
ciśnienie sprężonego powietrza
kąt nachylenia strumienia ścierniwa
odległość dyszy od powierzchni
rodzaj i kształt dyszy
rodzaj, wymiar i kształt ścierniwa
Oczyszczanie fizykochemiczne
Oczyszczanie przeprowadzane za pomocą:
odtłuszczania rozpuszczalnikowego
mycia alkalicznego, kwaśnego, parowo–wodnego
Mycie polega na usuwaniu zanieczyszczeń przy pomocy wodnego roztworu środka myjącego. Usuwa:
zanieczyszczenia mechaniczne (po obróbce)
brud (kurz, piasek)
zanieczyszczenia jonowe
rdzę
Metody mycia i odtłuszczania można podzielić:
a) Ze względu na sposób:
ręczne (przecieranie powierzchni pędzlem, szmatami)
natryskowe (urządzenia do natrysku ciśnieniowego, np. pompy membranowe, aparaty typu Karcher)
b) Ze względu na zastosowany środek:
rozpuszczalniki organiczne
środki alkaliczne i kwaśne
środki powierzchniowo czynne
Metoda natryskowa z dodatkiem skutecznych środków myjących nie powoduje korozji podpowłokowej. Zaleca się jednak po takim myciu ponowne zmycie powierzchni czystą wodą wodociągową.
Przygotowanie powierzchni w zależności od jej rodzaju
Przygotowanie powierzchni blach i profili stalowych
Najczęstsze zanieczyszczenia:
rdza
zgorzelina walcownicza
oleje i smary
kurz, pył
luźne stare powłoki
wilgoć
topniki, żużel
chemikalia (detergenty, sole)
opiłki żelaza
Szczególną uwagę należy zwrócić na usunięcie zanieczyszczeń jonowych i odtłuszczenie powierzchni metalu – ich obecność obniża przyczepność powłok i może prowadzić do wad.
Proces czyszczenia:
Usunięcie zanieczyszczeń – mycie wodą pod ciśnieniem
Ręczne lub mechaniczne mycie: para wodna, woda z detergentem, rozpuszczalniki, środki emulsyjne, alkaliczne i kwaśne
Rekomendowana metoda: natrysk roztworów wodnych z biodegradowalnymi detergentami
Na koniec – spłukanie czystą wodą wodociągową
Normy:
ISO 8504-2 – obróbka strumieniowo–ścierna
ISO 8504-3 – metody ręcznego oczyszczania (także z napędem mechanicznym)
PN-ISO 8501-1:1996 – określa stopień czystości
PN-EN ISO 8503 – określa chropowatość
Stopnie przygotowania powierzchni wg PN-ISO 8501-1
Obróbka strumieniowo–ścierna (oznaczenie: Sa):
Sa 1 – zgrubna: brak oleju, smarów, pyłu, luźnych zanieczyszczeń
Sa 2 – gruntowna: brak większych śladów rdzy, starej farby, pozostałości silnie przylegają
Sa 2½ – prawie biała powierzchnia, możliwe ciemne punkty
Sa 3 – stal wzrokowo czysta, jednolita metaliczna barwa ("biały metal")
sezonowaną blachę oczyścić roztworem amoniaku (1–2%) z detergentem
zanieczyszczenia i korozję usunąć szczotkami nylonowymi, włosiem lub papierem ściernym
Powierzchnia musi być sucha i wolna od zanieczyszczeń.
Zabezpieczenie blachy aluminiowej
Powierzchnia aluminiowa, ze względów przeciwkorozyjnych i kolorystycznych, najczęściej jest pokryta powłoką konwersyjną wytworzoną w procesie:
elektrochemicznym (utlenianie anodowe)
chemicznym (chromianowanie, fosforanowanie)
Tego typu warstwa poprawia przyczepność powłoki malarskiej.
Przygotowanie do malowania:
oczyścić powierzchnię z luźnej rdzy i zanieczyszczeń ręcznie lub mechanicznie (szczotki stalowe, metoda strumieniowo–ścierna z użyciem miękkiego ścierniwa naturalnego)
odtłuścić przez zmycie wodą z detergentem niejonowym
Przygotowanie powierzchni metali nieżelaznych
Metale nieżelazne są trudnym podłożem dla farb ze względu na:
gładkość powierzchni
dużą reaktywność cynku, glinu i ich stopów
To sprzyja powstawaniu zwartej, kruchej warstwy tlenków lub węglanów, które negatywnie wpływają na składniki powłoki malarskiej, powodując:
brak przyczepności
marszczenie
zniszczenie powłoki
Najczęściej stosowane przygotowanie:
wytwarzanie powłoki konwersyjnej (chemicznej lub elektrochemicznej)
powłoka konwersyjna: nierozpuszczalna w wodzie, działa jako izolator, poprawia odporność i przyczepność
Przygotowanie podłoża betonowego
Podłoże betonowe odpowiednio przygotowane pod zestaw malarski powinno być:
czyste
bez rys, występów i szczelin
o wilgotności powierzchniowej nieprzekraczającej 3–4% (w zależności od farby)
o nierównościach nie większych niż 1/3 grubości zestawu malarskiego
Wymagania:
wypukłe krawędzie, naroża i załamania należy zaokrąglić
beton powinien być odpylony i odtłuszczony
tłuste plamy usuwać tkaniną bawełnianą z rozpuszczalnikiem
oczyszczanie: szczotki stalowe (ręczne/mechaniczne) lub delikatne przepiaskowanie
Nowoczesną metodą czyszczenia jest użycie wody pod wysokim ciśnieniem.
Czas schnięcia i wytrzymałość podłoża
Świeżo wykonane podłoża (beton, tynki) należy malować dopiero po odpowiednim czasie utwardzania i karbonizacji. Okres schnięcia podano w instrukcjach stosowania farb.
Tynki zgodne z PN-70/B-101100 powinny być:
czyste
gładkie
równe
bez rys, wykwitów, zacieków, tłuszczów, pyłów i innych zanieczyszczeń
Powinny mieć odpowiednią wytrzymałość mechaniczną i nie ścierać się przy potarciu ręką.
Ważną rzeczą w przygotowaniu tynków przed malowaniem jest: usunięcie starych powłok klejowych i wapiennych oraz mycie i nawilżenie powierzchni. Stare tynki, w celu usunięcia z nich zanieczyszczeń, zmywa się wodnymi roztworami mydła za pomocą szczotek o twardym włosiu.
